Неизвесно е што ќе се случува со војната во Украина и на Блискиот Исток која директно се рефлектира врз цената на нафтата. Не се знае ниту каква ќе биде жетвата во Русија и Украина и што ќе се случува со производството на жито. Но, во овој момент цената на лебот е стабилна и ќе остане иста, вели Горан Ѓорѓиевски од Агро-бизнис комората при Сојузот на стопански комори (ССК).
Тој денеска, одговорајќи на новинарски прашања, истакна дека бизнисот и натаму стои зад либералниот концепт, дека секогаш понудата и побарувачката треба да ја одредуваат конечната цена.
Според претседателот на ССК, Трајан Ангелоски, Законот за забрана на нефер трговски практики и лимитирањето на цените на одредени прехранбени производи се две различни прашања. Конкретно, во однос, на лебот, потрошувачката, како што напомена Ангелоски, е на речиси исто ниво од пред лимитирањето на цените зашто голем дел од луѓето купуваат и други типови леб, чија цена не е ограничена.
Во однос на растот на цената на нафтата, Ангелоски е дециден дека онаму каде нафтата игра позначајна улога во цените, тоа ќе се одрази на пазарот.
– Цената на лебот ќе остане иста, стабилна е. Не знаеме што ќе се случува во однос на војната во Украина и на Блискиот Исток која директно се рефлектира на цената на нафтата, не знаеме ниту каква ќе биде жетвата во Русија и Украина и што ќе се случува со производството на жито. Повеќе параметри влијаат на финалната цена, но во овој момент ќе има иста цена на лебот. Инаку, ние стоиме зад либералниот концепт што го заговараме, дека секогаш понудата и побарувачката треба да ја одредува конечната цена. Малку помош имаше бизнисот во изминатиот период за да се овозможи да има некоја соодветна ниска цена. Кризата која траење две години, бизнисот ја износи на свои плеќи за разлика од регионот каде другите држави имаа сериозна помош – субвенционирана цена на електрична енергија од 80 евра за мегават час, активирање на стоковните резерви кои дојдоа до бизнисот и овозможија пониски цени. Кај нас не беше така и практично, овозможивме многу ниска цена на производите иако немавме никаква помош и субвенции од страна на државата, рече Ѓорѓиевски.
Ангелоски потсети дека нафтата не е единствениот фактор што се одразува врз цените.
-Тука е цената на работна сила. Луѓето кои произведуваат леб и други прехранбени производи ќе траба да ги платите повеќе, а со тоа автоматски расте и цената на тие производи. Тоа е еден затворен круг. Но, не треба да се фокусираме на тоа колку може цените да бидат ниски, туку колку нашата економија може да порасне. Цените никогаш не може да бидат толку ниски, колку што ќе биде лош резултатот на нашата економија или да бидат толку ниски за да имаме комотен живот. Не постои таква економска логика. Мора повеќе да произведуваме, да остваруваме повеќе доход, а цените ќе растат согласно светските случувања, независно дали ќе влијаат нафтата, житото или другите берзански производи. Да видиме каква ќе биде следната жетва во Украина и Русија, ако биде со помали количини, каква ќе биде цената на житото, помала или поголема? Ни требаат здрави економски политики и здрави реформи, нашата економија не смее да произведува еден процент раст, туку пет, шест и повеќе, потенцира претседателот на ССК.
И тој и Ѓорѓиевски оценија дека земјава по кризата, во овие две години, не презема ниту една реална мерка, а мора да ја намали зависноста од енергенси како нафтата.
Во однос на листата на Министерството за економија која предвидува над 2 500 производи да бидат со ограничени маржи до 10 отсто, Ангелоски рече дека ССК реагирала зашто меѓу производите се и вискито, како и пармезанот, но досега од Министерството не добила никаков одговор.
-При презентацијата на Законот за нефер трговски практики, ни беше кажано дека третира и производи како виски и пармезан. За нас беше чудно што ваквите луксузни производи треба да бидат третирани со ваков Закон. Ние реагиравме и подготвивме соодветен одговор кој сметаме дека е многу реален. Побаравме сите прехранбени производи третирани со пет и десет проценти ДДВ и плус го додадовме виното, пивото, но не можете да ги ограничувате цените на одредени деликатесни увозни производи, треба да ги разбереме и тие трговски ланци, тие мора да создадат профит. Оставете им на луксузните производи да си создаваат профит на економски начин – конкуренција, понуда, побарувачка, но за основните, да, може да обрнуваме внимание, на некој начин да ги лимитираме зашто влијаат во секојдневното живеење на луѓето. Не верувам дека вискито е производ што ни значи на сите на дневна основа. Доставивме допис до Министерството за економија, но до сега немаме добиено одговор, истакна Ангелоски.
Осврнувајќи се на денешната тркалезна маса, тој посочи дека зелената транзиција е неповратен процес што ќе мора да го спроведат сите домашни компании.
-До 2026 година се одредени пет групи, челик, алуминиум, челични производи, ќе мора јасно да се дефинира процентот на карбон футпринт и да се плаќаат царини на влез на нашите производи во ЕУ според процентот што се емитира во текот на производството на енергенсите кои се употребуваат. Затоа е препорачливо македонските компании што поскоро да се посветат на употреба на обновливи извори на енергија, треба да употребиме модерна технолопгија за да добиеме енргија од овие извори, рече Ангелоски на настанот на кој имаше учесници од Европа, а најмногу од Австрија, Португалија и Финска.
Во фокусот на тркалезната маса се зелените иновативни технологии и градењето центри за извонредност и едукација.