Родовиот јаз во светски рамки и натаму е висок и според Извештајот за глобалниот родов јаз од 2024 година, тој изнесува 32%. Процените говорат дека за да се затвори овој јаз ќе бидат потребни дури 152 години, што е значително повеќе во однос на периодот пред пандемијата. „За да се отстранат препреките и за да се затвори родовиот јаз, потребни се сеопфатни реформи во делот на институционалните, регулаторните, образовните и традиционалните норми, а од суштинско значење е зголемувањето на пристапот до финансии за жените и развојот на женското претприемаштво“, посочи гувернерката на Народната банка, Анита Ангеловска-Бежоска во своето обраќање на женскиот економски форум „Балкан 2024“, во организација на Здружението на жени менаџери „Елит“.
Гувернерката истакна дека со поголемата застапеност на жените на пазарот на труд може да се зголеми отпорноста на економиите. „Во моментов, вклученоста на жените на пазарот на труд во регионот сѐ уште е ниска, односно нивната стапка на активност е 45%, наспроти стапката на активност на мажите од 64%. Намалувањето на овој огромен јаз претставува значајна можност за иден економски раст, којшто според процените на Светската банка би можел да биде повисок дури за 18% во регионот на Западен Балкан“, посочи Ангеловска-Бежоска.
Говорејќи за учеството на жените на извршни позиции во компаниите, гувернерката истакна дека на светско ниво тоа е зголемено за 7,7% во последната половина декада, што сепак е бавно за постигнување рамноправност. Податоците покажуваат дека во 2023 година, на Западен Балкан само околу една третина од високите раководни функции биле извршувани од жени, а слична е состојбата и во нашата држава.
Покрај ова, постојат предизвици и во поглед на развојот на женското претприемаштво. „За жал, и во овој дел е висока родовата нееднаквост, при што жените се јавуваат како сопственички само на мал дел од малите и средните претпријатија. Ако се искористи овој потенцијал од жените претприемачи, додадената вредност во глобалната економија би можела да се зголеми за 5 до 6 трилиони американски долари“, истакна гувернерката.
За да се поттикне женското претприемаштво од особена важност е олеснувањето на пристапот до финансии за жените претприемачи. „Токму поголемата финансиска вклученост на жените претприемачи е основна цел на пилот-проектот со кој раководи Народната банка со поддршка од Европската банка за обнова и развој (ЕБОР), за што неодамна беше потпишан Меморандум за соработка за примената на Кодексот за финансирање на жените претприемачи во нашата земја“, заклучи Ангеловска-Бежоска.