Конфликтот меѓу Израел и Иран влезе во својот петти ден во вторник, а американскиот претседател Доналд Трамп ги повика Иранците да го евакуираат Техеран, нагласувајќи дека Иран требало да потпише договор за ограничување на развојот на нуклеарно оружје.
Светските лидери на самитот на Г7 во Канада повикаа на деескалација на најлошиот конфликт меѓу регионалните непријатели, велејќи дека Иран е извор на нестабилност и никогаш не смее да има нуклеарно оружје, потврдувајќи го правото на Израел да се брани.
Претседателот на САД претходно ги повика жителите да избегаат од иранската престолнина.
„Иран требаше да го потпише „договорот“ што им реков да го потпишат. Каква срамота и губење човечки живот. Едноставно кажано, ИРАН НЕ МОЖЕ ДА ИМА НУКЛЕАРНО ОРУЖЈЕ. Го кажав тоа одново и одново! Сите треба веднаш да го евакуираат Техеран!“, напиша Трамп на својата платформа Truth Social во понеделник.
Axios објави дека Белата куќа разговара со Иран за можноста за состанок оваа недела меѓу американскиот претставник Стив Виткоф и иранскиот министер за надворешни работи Абас Арагчи. Ројтерс не можеше веднаш да ги потврди деталите од извештајот.
Американскиот министер за одбрана Пит Хегсет изјави за „Фокс њуз“ дека Трамп останува посветен на нуклеарниот договор со Иран, додавајќи дека САД ќе ги бранат своите средства во регионот.
Иранските медиуми објавија експлозии и силен оган од воздушна одбрана во Техеран рано во вторникот, а чад се издигаше на истокот од градот по израелскиот ракетен напад. Воздушната одбрана беше активирана и во Натанц, местото каде што се наоѓаат клучни нуклеарни објекти на 200 милји оддалеченост, објави веб-страницата „Асриран“.
Доцна во понеделник, Израел соопшти дека ја погодил зградата на Иранската радиодифузна корпорација, а снимките покажаа водителка на вести како брза од своето место додека се случила експлозијата. Иранската државна телевизија објави дека три лица се убиени во нападот.
Израел, исто така, соопшти дека извршил обемни напади врз ирански воени цели, вклучувајќи складишта со оружје и ракетни лансери.
Во Израел, сирените за воздушен напад се огласија во Тел Авив по полноќ и повторно рано наутро, кога се слушнаа неколку експлозии над градот.
Сведоци на „Ројтерс“, исто така, слушнаа експлозии над Ерусалим и градот Херцлија, каде што имаше извештаи за штети на згради.
Иранските власти пријавија 224 смртни случаи, претежно цивили, додека Израел соопшти дека загинале 24 цивили. Израелскиот министер за финансии, Безалел Смотрич, изјави дека речиси 3.000 Израелци се евакуирани поради штетите од иранските напади.
Изворите изјавија за Ројтерс дека Техеран побарал од Оман, Катар и Саудиска Арабија да го повикаат Трамп да изврши притисок врз израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху да се согласи на итен прекин на огнот. За возврат, Иран ќе покаже флексибилност во нуклеарните разговори, според два ирански и три регионални извори.
„Доколку претседателот Трамп е искрен во врска со дипломатијата и е заинтересиран да ја запре оваа војна, следните чекори се значајни“, рече иранскиот министер за надворешни работи, Абас Аракчи, во X.
„Израел мора да ја запре својата агресија и доколку нема целосно прекинување на воената агресија против нас, нашите одговори ќе продолжат.“
Иран негира дека бара нуклеарно оружје и го потврди своето право на нуклеарна технологија за мирни цели, вклучително и збогатување на ураниум, како страна во Договорот за неширење на нуклеарно оружје (NPT).
Израел, кој не е страна во NPT, е единствената земја на Блискиот Исток за која се верува дека поседува нуклеарно оружје. Израел ниту го негира ниту го потврдува ова.
Цените на нафтата пораснаа за повеќе од 2 проценти рано во вторник во Азија по предупредувањето за евакуација на Трамп, со што се поништија загубите од понеделникот, поради извештаите дека Иран се стреми кон крај на непријателствата.
Со растечките безбедносни загрижености и затворањето на израелскиот воздушен простор поради војната, кинеската амбасада во Израел ги повика своите граѓани што е можно поскоро да ја напуштат земјата преку копнени гранични премини.
Воздушната војна меѓу Иран и Израел – најголемата битка досега меѓу двата долгогодишни непријатели – ескалираше во понеделник, при што Израел ги таргетираше иранските постројки за збогатување ураниум.
Рафаел Гроси, шеф на Меѓународната агенција за атомска енергија, изјави за Би-Би-Си дека објектот Натанц претрпел голема штета, додека иранскиот објект Фордоу останал во голема мера недопрен.
Разговорите меѓу САД и Иран, чиј домаќин беше Оман, беа закажани за 15 јуни, но беа откажани, а Техеран изјави дека не може да преговара додека е нападнат.
Израел ја започна својата воздушна војна со изненадувачки напад во кој загинаа речиси сите врвни ирански воени команданти.